Schermtijd: ben je de discussie meer dan beu?
Onbeperkte schermtijd of liever helemaal geen schermtijd meer? Hoe kunnen we als ouder onze grenzen aangeven? Hoelang kan of mag een kind voor een scherm zitten? Hoe kan je de discussies vermijden? We vragen ons dikwijls af of we als ouder wel goed bezig zijn. Zijn we niet te toegeeflijk als we zoon of dochterlief voortdurend op de tablet laten? Is het afnemen van schermtijd de manier om een kind te laten doen wat wij willen? We stellen ons hier heel wat vragen over.
Ik garandeer je dat als je met de tools van Positive discipline aan de slag gaat je zal merken dat de discussies rond schermtijd snel naar de achtergrond zullen verdwijnen, omdat Positive Discipline er op gericht is om kinderen te laten opgroeien tot jonge, verantwoordelijke, respectvolle en vindingrijke leden van de samenleving. Positive Discipline leert belangrijke sociale vaardigheden en levenslessen op een manier die heel respectvol en bemoedigend is voor zowel de kinderen als de ouders. Net door deze bemoedigende manier van met elkaar omgaan, gaat het kind een verantwoordelijkheidsgevoel ontwikkelen die zal helpen in het vermijden van machtsstrijd en discussie.
Ik wil jullie mijn ervaring met schermtijd vanuit de principes van Positive discipline graag vertellen. Ik zal schetsen hoe wij van woede-uitbarstingen gekomen zijn tot heel concrete afspraken. In dit bericht ben niet enkel ik aan het woord, verder in het artikel vind je ook een kort filmpje waarin Alexander zelf uitlegt hoe schermtijd hier bij ons wordt aangepakt. Maar eerst wil ik graag even stilstaan bij de effecten van straffen met schermtijd.
Straffen – denk na over de lange termijn effecten
Ouders kiezen er heel vaak voor om wanneer een kind ongehoorzaam is tablet of tv te ontnemen. Sommige dreigen er misschien alleen maar mee, maar punt is dat je als ouder iets aangenaams wilt wegnemen om het kind te doen luisteren. Op korte termijn zal dit zeker zijn effect hebben, het kind zal na je dreigement snel doen wat je vraagt of er volgt een woede-uitbarsting waarin degene die het hardste brult de veldslag wint. Wanneer we er van uitgaan dat kinderen moeten gestraft worden om de wijze levenslessen mee te krijgen die wij zo belangrijk vinden als ouder, dan moet je ook nadenken over het effect hiervan. Straffen leidt er toe dat een kind vier mogelijke beslissingen maakt in zichzelf, dit gebeurt heel onbewust, maar heeft effect op het kind zijn ontwikkeling nog lang na vandaag.
- Wrok: “het is niet eerlijk. Volwassenen zijn niet te vertrouwen.”
- Wraak: “Ze hebben nu gewonnen, maar ik neem nog wel wraak.”
- Opstandigheid: “Ik doe precies het tegenovergestelde om te bewijzen dat ik niet hoef te doen wat zij zeggen.”
- Zich terugtrekken: “Ik doe het de volgende keer stiekem” of “Ik kan niets goed doen.”
Waar halen we het rare idee vandaan dat om kinderen het beter te laten doen, we hen eerst een slecht gevoel moeten geven? (Jane Nelsen)
Ook bij ons was dit zo voor we aan de slag gingen met Positive Discipline. Eerst dreigen, dan afnemen, machtsstrijd,… en uiteindelijk opgeven, “Als hij op de tablet zit is hij tenminste stil/rustig.” Om de volgende keer weer helemaal opnieuw gefrustreerd te geraken. Ook Alexander raakt hierdoor gefrustreerd. Er zijn geen afspraken, geen grenzen en dus geen duidelijkheid. Hij gaat hierdoor zelf die duidelijkheid gaan bepalen en gaat in weerstand wanneer wij daar plots weer tegenin gaan, want gisteren mocht het wel. Alexander uitte zijn ongenoegen over het straffen, vooral door opstandigheid. Deze uitbarstingen waren onze grootste uitdaging en daar wouden we echt iets mee doen, die op de lange termijn goed zou zitten. Alzo gingen we aan de slag met Positive Discipline, een opvoedingsstijl die zowel voor mij als voor Yuri heel natuurlijk aanvoelde. Het eerste dat we wensten aan te pakken was die machtsstrijd en de daaruit voortvloeiende discussies tussen ons als ouder omdat de ene vind dat de ander het anders had moeten doen of omgekeerd. Aangezien je niet alles ineens kan aanpakken kozen we ervoor om te starten met een wekelijks gezinsoverleg.
We planden een gezinsoverleg in, dit gebeurt tegenwoordig nog wekelijks, en brachten als agendapunt ‘Schermtijd’. Eerst bracht ik het punt aan vanuit mijn frustratie, namelijk de woede-uitbarstingen en het lange duren tegen dat het scherm effectief wordt afgesloten. Nadat ik mijn frustratie op tafel heb gelegd deelden ook Yuri en Alexander hun gedachten over schermtijd. Inderdaad ook Alexander (op die moment 5 jaar), hij brengt heel interessante dingen aan, die duidelijk maken waarom hij het niet leuk vind om te moeten afsluiten als wij dat vragen. Zo zei hij onder andere dat hij zo nooit zijn programma kan uitkijken, dat we hem geen tijd geven om af te sluiten maar al direct aan het zagen zijn,…. Alle punten worden opgeschreven. en we namen er een nieuw blad bij. Op dit nieuwe blad gaan we samen brainstormen “Wat kan ons helpen om minder ruzie te maken over schermtijd?” “Hoe kunnen we dit samen oplossen?”
Als ouder helpen we het gesprek sturen door gerichte vragen te stellen: Wat is voldoende schermtijd? Wat hoort wel en niet bij schermtijd? Wanneer kan het wel en niet? Hoe wordt er beslist om te stoppen?… Heel wat ideeën werden geuit en na alle voor- en nadelen afwegen werd er beslist om schermtijd-kaartjes te maken, die Alexander zelf kan inzetten wanneer hij wil. Zo kwamen we tot de volgende concrete afspraken:
- 1 uur schermtijd per dag is eigenlijk wel voldoende (hij kreeg van ons een uurtje extra per week)
- Schermtijd is alles met een scherm: tablet, televisie, gsm, spelconsole,…
- Werken voor school hoort niet bij schermtijd.
- Alexander kan altijd vragen of hij schermtijd mag indienen, wij bepalen dan hoeveel er op dat moment nog kan, vb. maar een half uurtje want dan gaan we eten.
- Lange autoritten en restaurantbezoeken zijn extra schermtijd.
In het onderstaande filmpje legt Alexander uit hoe deze kaartjes precies werken.
